Üniversitelerde Eşit İşe Eşit Ücret Mümkün mü? Kadro ve Görev Dağılımındaki Adaletsizlikler

"Benimle aynı işi yapıyor ama maaşı benden yüksek." Bu cümle, üniversitelerde görev yapan idari personelin kulislerde en sık dile getirdiği yakınmalardan biri. Kamuda eşit işe eşit ücret ilkesi yasal düzeyde tanımlanmış olsa da, üniversitelerde görev dağılımı, kadro çeşitliliği ve ödeme sistematiği açısından ciddi adaletsizlikler yaşanıyor. Bu yazıda, kadro kaynaklı gelir farklarının sebeplerini, görev tanımı belirsizliklerini ve Ünipersen’in bu konuda yürüttüğü farkındalık mücadelesini ele alıyoruz.

Kadro Yapısındaki Karmaşa

Üniversitelerde çok farklı unvanlar altında benzer görevler yürütülüyor. Ancak bu görev benzerliği, ücret eşitliğine yansımıyor.

Aynı Görev, Farklı Kadro

• Bilgi işlem biriminde çalışan bir “memur” ile bir “tekniker” aynı işi yapabiliyor, ancak maaşları farklı olabiliyor.

• Fakülte sekreterliği yapan bir "şef", bazı yerlerde “şube müdürü” ile aynı iş yüküne sahip fakat yetki ve ücret olarak daha geride kalıyor.

Kadro Kaynaklı Ek Ödeme Dengesizliği

• Geliştirme ödeneği, döner sermaye payı, hizmet tazminatı gibi ek ödemeler kadroya bağlı olarak değişiyor.

• Bazı çalışanlar hiçbir ek gelir alamazken, benzer işi yapan farklı unvandaki çalışanlar aylık 2.000–4.000 TL arasında değişen ek ödemeler alabiliyor.

Görev Tanımı Belirsizliği

Üniversitelerde birçok personelin görev tanımı ya yapılmamış ya da pratikte uygulanmıyor.

• Personel birimine bağlı olan bir çalışanın aynı zamanda bina koordinatörlüğü gibi görevler üstlenmesi bekleniyor.

• Teknik kadroda yer alan bir çalışana sürekli masa başı işler verilebiliyor.

Bu belirsizlik:

• İş yükünün adaletsiz dağılmasına,

• Performans değerlendirmelerinin keyfî olmasına,

• İş barışının bozulmasına neden oluyor.

Üniversiteler Arası Uçurum

Üniversitelerde görev yapan idari personelin yaşadığı adaletsizlik, sadece kurum içiyle sınırlı değil. Aynı unvanla farklı üniversitelerde çalışan personel arasında da ciddi farklar oluşuyor.

• Bazı üniversitelerde yemek kartı, servis, fazla mesai gibi haklar sunulurken, bazılarında bu imkanlar hiç yok.

• Ek ödeme oranları, kurumun bütçesine veya yöneticilerin inisiyatifine göre değişebiliyor.

Ünipersen’in Tavrı

Ünipersen, eşit işe eşit ücret ilkesinin yalnızca bir ideal değil, uygulanabilir bir kamu politikası olması için çalışıyor.

• Görev tanımlarının netleştirilmesini,

• Kadro ve unvan yapılarının sadeleştirilmesini,

• Ek ödemelerin görev bazlı yeniden düzenlenmesini savunuyor.

Ayrıca bu farkların görünür hâle gelmesi için düzenli geri bildirim topluyor, raporlaştırıyor ve karar vericilere sunuyor.

Sonuç

Üniversitelerde görev yapan idari personelin karşı karşıya kaldığı ücret ve görev adaletsizlikleri, yalnızca bireysel memnuniyetsizlik yaratmakla kalmıyor; kurumsal verimliliği de doğrudan etkiliyor. Eşit işe eşit ücret ilkesini hayata geçirmek, adil bir çalışma ortamı kurmak ve çalışan motivasyonunu artırmak için sendikal duruş şarttır. Çünkü hak, ancak talep edilirse yerini bulur. Ve her üniversite çalışanı bu talebin bir parçasıdır.